Tenet

Nolan, kuantum fizikte merak uyandıran ve bir o kadar da anlaşılması güç konuları sinemaya başarılı bir şekilde uyarlamaya devam ediyor. Filmi izleme fırsatını ancak yakalayabilmiştim. Tıpkı interstaller’da yerçekimi etkisiyle zamanın etkileşimi konusunu işlerken elde edilmiş başarı gibi burada da zamansal akışın insan müdahalesi ile evrilmesi konusu işlenmeye çalışılmış durumda.

Anlaşılması zor gibi görünüyor ama özellikle son on dakikaya iyi odaklanılırsa hemen her soru işaretinin cevabını alabilirsiniz. Gizli örgüt kim, adamın ölümüyle olayların bağlantısı nasıl oluştu falan filan.. Normal akan zamanda ters akan zamana göre hareket eden unsurlar yani filmdeki terimine göre evrilmiş zaman/enerji akımı başarılı işlenmiş. Aksiyon, çarpışma sahneleri oldukça başarılı. Müzikler tam yerinde (sadece Andrei’nin Kat’i tehdit ettiği yatak odasındaki sahne müziği çok abartılı boğucuydu) olmuş durumda. Görsel şöleni dile getirmeye bile gerek yok. Filmdeki en büyük sorun entropi konusu. "yanan araba içerisinde hipotermi geçirecek ilk kişi olabilirsin" diyebilmek için yapılmış bir kurgu gibi geldi bana. Filmi eleştirdiğim diğer bir unsur ise klasik rus-amerikan kötü/iyi kurgusuna hakim olması oldu. Nolan’dan daha yaratıcı birşeyler beklerdim. Mesela şu sıralar trend olmuş olan tek bayrak ilkesi altında kurulmuş bir gelecek nesilin parmağı olabilirdi bu işlerde.

Film kendi zaman algısı ve entropi olgusu ile ilgili sunduğu ve SADECE kendi çapında bilimsel olan verileri, olağanüstü bir çekim tekniğiyle beyaz perdeye aktarmış. Son zamanlarda bu kadar karmaşık bir konunun, bu kadar kusursuz bir kamera yönetimi ile sunulduğunu görmemiştim.

ANCAK (!!!!) Bu senaryonun tutarlı olduğunu ya da filmin en başından vermiş olduğu ’ben bilimsel bir olayı size çok güzel ve gerçekçi anlatacağım" sözünü tuttuğu anlamına gelmiyor. Entropi kavramını salağa anlatır gibi anlatmaya başlayan film sonrasında bu konuyu zenginleştirmek ve anlatımı daha da ilginç kılmak için türlü türlü kılıklara giriyor. Bunları yapmasının sonucu da daha film sonuna yaklaşamadan senaryonun ölmesine sebep oluyor. (Hele hele patlama-donma hadisesi... Yahu Interstellar’daki donmuş buluta ne laflar edilmişti böyle saçmalık mı olur diye ama, bu tam saçmalıktı artık. Science of Interstellar belgeselinde de zaten fizikçiler bu konuya özellikle değinmişlerdi Nolan da biliyor onun olmayacağını ama hoş sahne olsun diye koymuştu falan gibisinden...)

Filmin karmaşık bulunmasını kesinlikle anlamıyorum. Nolan’ın anlatım biçiminden gelen bir takım karmaşalar var ancak sadece Inception’ı bile izleyerek bunu aşmak mümkün. (Dunkirk aslında anlatım biçimi olarak çok daha yakın) Dolayısı ile buradan gelen karmaşa zaten film biter bitmez yok oluyor. İlk paragrafımda da dediğim gibi bu kısımda ne havada kalan bir soru işareti, ne bir tutarsızlık, ne de bir kusur bulunamamış olması gerekiyordu. Bulunuyorsa, film izlenememiş. Telefon ile falan oynanmış ya da başka işle uğraşılmış sevgili ile falan gidildiyse...

Filmin cevaplamadığı bir takım sorular var ancak bunlar zaten 20 kere de izlense net sonuca varılabilecek şeyler değil. Bunlar zaten klasik Nolan hamleleri (Örn. Cobb eve döndü mü dönmedi mi şimdi yoksa rüyada mı hala)

Kısacası film genel olarak gayet basit bir film. İzlemesi kolay demiyorum ancak karmaşık görünen ne varsa hepsini kusursuzca toparlıyor. Neredeyse hiç nefes kesmeyen aksiyon ile de yalınlığını ne örtebilmiş, ne de gizleyebilmiş, daha doğrusu bence böyle bir çabaya da girmemiş. Hatta bana zamanında çok da beğenmediğim Memento’yu anımsattı bu yönüyle.

Sanki Nolan için bu yorumu bir yerde yapmıştım. Nolan son derece basit ve anlaşılır bir temayı senaryolaştıran biri. Özgün anlatım tekniğiyle de (ki bunu zaman kavramını evirip çevirerek yapıyor her zaman) bunu çok güzel süslüyor. En azından ben böyle görüyorum.

Film’in gerçek bilim sözü verip, sonlarına doğru iyice fantazya evrenine kaçmasını bir kenara bırakırsak, beni en en en çok rahatsız eden şey, Hint abla ile, baş roldeki abimizin "i am the protagonist of this story" geyiği idi. Düşünsenize bir kitap okumaya başlıyorsunuz, karakterleri mekanları falan tanıtıyor size tanrısal anlatımla, işte ahmet şöyleydi, seval burada yaşardı falan diye. Sonra birden bire seval ahmet’e "sen bu hikayenin kötü adamısın" diyor. Ahmet de "hayır! ben bu hikayenin kahramanıyım!" diye cevap veriyor sanki yazar tanrısal anlatımını ansızın terk edip, okuyucuya doğrudan bilgi vermiş gibi. Her şeyi geçtim, Nolan gibi oldukça özgün anlatıma ve derin bir altyapıya sahip birinden böylesine saçma bir şey beklemezdim.

Deadpool çekmiyorsun kardeşim. Entropi mentropi bilmem ne diye ciddi ve gergin bir film çekiyorsun. 15. dakikasında filme Nolan kendisini koyup orada "Bu bir filmdir." dese daha iyiydi.

Buna çok fena takıldım haklısınız :P