Umut

FAKİRLİĞİN GÖZÜ KÖR OLSUN!

Filmde; bir defineden, definenin yerinden, nasıl ulaşılabileceğinden, gözardı edinenden, şans eseri görünenden, çevredeki işaretlerden, bağlantılı yollardan, tamamen zorluk derecesi yüksek hazineden,

çıkarmanın mümkün bile gözükmediği durumlardan, bıkkınlıktan, umutlanıp

umutsuzluğa düşmekten, ağlamaklı olmaktan, sessizce haykırıştan, kalpten geçen duygudan, bir amaç uğruna savaşmaktan, ölüp ölüp

dirilmekten, bedenen bitmekten, acıyla yoğrulmuş bir hayatın sonuna geldiğini düşünmekten ve gelmeye ramak kalmaktan, yorgunluktan, halsizlikten, ya yakıcı güneş altında terlemekten, ya da yağan yağmurda üşüyüp ıslanmaktan, anlamını

yitirdiğimiz şeyleri gündeme getirmekten, gülmeyi unutmaktan, herşeyi göze almaktan, ne için yaşadığımızı sorgulamaktan, neşeyi, sevgiyi, acyı, üzüntüyü bir anda yaşamaktan sözediyor.

Bunu ya; son an a geldiğimizde yaşıyoruz, ya sevdiğimizden uzaklaşınca, ya da yaklaşamayıp, bin bir türlü çetrefilli ve zorlayıcı durumlarla karşılaşıp çok düşünüp, daha da kör olup kendimizi kandırıp korkup ölümü beklerken, yaşarken ölerek veya gerçekten öleceğimizi bilerek, elimizdekinin kıymetini onu kaybedince anlıyoruz.

Ne yaşatıyor bizi? Sevgi mi?, Aşk mı?, Sevda mı?, Huzur mu?, Cinsellik mi?, Sinema mı?, Spor mu?,

Eğlence mi?, Mizah mı?, Siyaset mi?, Para mı?, yoksa; bir baktığında onun gözlerindeki ışıltıya kendinden geçmek mi? Mutlu Olmak mı?

Ne yön veriyor bize? , başkalarının dedikleri kimin umrunda, onlarmı bizi yaşatıyor?, onlara göremi bir hayat yaşayacağız?, kim ne der diye korkarakmı-canları cehenneme...

Ne yani Aşk' ımızı, Sevgi' mizi, Hayal' lerimizi parayamı satacağız?,

Ne yön veriyor bize? , Ne?...

Bu film sadece yoksullukla cebelleşen bir aileyi veya bir grup insanı anlatmıyor, aksine geçmişimizi ve şimdiki insan manzaralarından iyi veya kötü bir kesit sunuyor,bunu yaparkende gözlerimizin içine sokuyor adeta...

Kocaman bir yaşamı tüm yesnaklığıyla ve tüm çıplaklığıyla bütün Duygu' ları barındırarak gözler önüne seriyor...

Ne görmek istiyorsak onu görüyoruz, bir nev-i toplu halüsilasyon gibi akıl tutunması yaşıyoruz.

Bizler aslında böyle değiliz.

Umut Herşeydir...

Umut biterse Sevgi' de biter, Aşk' ta ,Hayal' de, Akıl' da, Sağlık' ta, Mantık' ta biter.

İnsan güzelliği yaşamalı, ama sözle, ama yaşayarak, ama yaşamalı...

Ne fakirlik korkulacak bir şey, ne de zenginlik büyüleyici...

İnsan' ın içinde dürüstlük,merhamet,anlayışlılık ve de aşk ta olmalı... En önemliside Kalp...

Ne cebinde Akrep olup cimri olacaksın, ne de elindekini avucundakini vermeye gönüllü...

Bir kuru Ekmek' le de mutlu olunur, veya bir gülüşe de huzur duyulur.

Önemli olan KALP' tir Kalp...

Bir Kadın' ın gözünden o Hayat nasıl akıyorsa Film boyunca, bir anlık huzur için o yola giden Adam' ında Umut' ları köreliyor film boyunca...

(Ancak bir zorla güzellik-tec.vüz, v.b, kendini kandırıp banane o

düşünsün ben erkeğim bütün kadınlar benden sorulur diye düşünen şer.fsiz

adamlar ve ben kadınım, elimi sallasam ellisi ben güzelim diye beyins.zliğini ele veren bud.ala bir kadını

anlatan bir yapım bu kadar sarsıcı olabilirdi, veya ahlaksızca çevreden onun etkisiyle ölüp ölüp dirilen insanları anlatan bir yapım olsaydı,

bu kadar sert ama gerçekçi olabilirdi.

Film içinde film, oda içinde oda var sanki define diliyle...

Yıllar sonra aklıma gelip de yeniden -iyi ki de- izlediğim Yol, Duvar ve Sürü filmleriyle birlikte Yılmaz Güney`in kare asını oluşturan filmlerin ilki, türk sinemasının uzun kilometre taşlarından, sayılı başyapıtlarından bir tanesi. O zamanlarda ardı ardına çekilen melodram ağırlık aşk filmleriyle bezenen sinemada deprem etkisi yaratmış, bir anlamda dönüm noktası oluşturmuştur. Melodram filmlerinden sonra biraz sarsıcı olmuş olmalı ki, o kadar ağır göndermeler olmamasına rağmen, artık hangi akla hizmettendir bilemiyorum ama film, zamanın sansür kurulu tarafından yasaklanmıştır. Benim kendi görüşümdür ama belki de yasaklanmasından dolayı yılmaz güney bu filmden 4 sene sonra, benzer özellikler taşımasına rağmen, umut`taki sahne çekimlerinin ve göndermelerin gölgesinde kalan endişe filmini çekmiştir.

Yılmaz güney`in aksiyon dolu, vurdulu-kırdılı filmlerini de izlemiş birisi olarak umut filmini dil ve görsel öğeler açısında apayrı bir yerde tutuyorum. Sinema için olduğu kadar yılmaz güney için de bir dönüm noktası olduğunu düşünüyorum ki, y. güney en iyi filmlerini bu filmden sonra üretmeye başlamıştır. İsteyene ders, isteyene tokat niteliğinde...

Bir iki kelam da filmin içeriği hakkında etmem gerekirse, film fakir bir arabacının ve ailesinin çektiği hayat zorlukları ve bu zorluklardan kurtulmanın "umut"uyla yaşantısını ele alıyor. Filmin içeriği üzerinde çok uzun süre durmaya gerek yok çünkü kelimelerle ifade edilmesi çok zor olan sahneler barındırıyor ki, sinemayı da güzel yapan unsurlardan bir tanesi bu. Ama spoilerse spoiler artık bilemicem, henüz filmin başında cabbar`ın(y.güney) gidip Sümerbank tabelasının altına işemesi filmin hakkında ipuçları veriyor zaten. Yine hasan`ın(tuncel kurtiz) at arabasında cabbar`a hitaben "iyi at, iyi araba para işi..."diyerek başladığı tirad, sadece bu filmin değil, türk sinemasının en iyi tiradlarındandır. Para üzerine hasan`ın bu konuşmasının hemen sonrasındaki sahnede, atına çarpıp öldüren zengin bir kalantorun karşısında, karakolda hor görülmesi, paraya yenilmesi de tiradı tamamlar nitelikte olmuştur. Atını gömdüğü sahne...(bulamadım diyecek bir şey). Atı öldükten sonra iyice perişan olan cabbar, hasan`ın da zorlamasıyla hırsızlığı da denese, denk geldiği Amerikalı(!) bir zengin tarafından dövüldüğü ile kalır. Son çare olarak bir hocanın dua ve üflemeleriyle define işine girmesi, hem cabbar`ın hem de filmin sonunu getirir. Filmin sonuna kadar yine birçok ayrıntı olmasına rağmen, filmin sonunda cabbar`ın gözleri bağlı şekilde defineyi aradığı sahne, sinemanın da üstünde bir noktada. uzun süre aklımdan ve gözlerimin önünden silinecek bir sahne.

Filmi ifade etme konusunda çok da başarılı olduğumu düşünmüyorum. Hem bir çok ayrıntıyı anlatmak açıklamak çok uzun sürecektir hem de bu sahneleri kelimelerle ifade etmek onları basite indirgeyecektir bir yerde. Aslında bu durumun sadece bu film için değil, bütün filmler için bu şekilde olduğunu düşünüyorum.

Filmin içimde yarattığı etkiyi bir yana koyarsam -aslında koyulacak gibi değil ama - aklımda yarattığı en önemli soru, umudun ne kadar iyi ya da kötü bir şey olduğuydu. Kötülüklerin anası olduğunu idda eden niçe mi haklı yoksa bu dünyadaki en güzel şey olduğunu idda eden a.dufreyn(stephen king)mi, bilip bilmediğimi ben de bilmiyorum:)

henüz sinema bilincine sahip olmadığım dönemlerde bir kaynaktan türk sinemasıyla ilgili şu ilginç tespiti okumuştum. türk sineması yılmaz güney'den sonra ve yılmaz güney'den sonra deniyordu kısacası. Umut filmi ise hem yılmaz güney filmografisinde ap ayrı bir yere konuluyor. türk sinemasının yönünü değiştiren film olarak kabul ediliyordu.

O zamanlar yılmaz güney tesadüf eseri tv'de izlediğimiz bir kahramandı. tabii birde yılmaz'a hayran olan babamın anlattıklarından ibaretti kendisi. yıllar sonra ilk önemli filmini sinemada izledim. 17 yaşında bir genç için oldukça sarsıcı bir denemeydi çünkü film yılmaz guneyi'in son filmi duvar filmiydi.

Daha sonraları filmografisinde çok önemli yer tutan filmlerini izledim. Türk sinemasından pek çok filmi izledim. ve başlangıçta hangi kaynaktan okudugumu hatırlamadığım o tespite katıldığımı belirtmek isterim. Eğer ben iyi bir sinema izleyicisiyim diyorsanız. ve özellikle türk sinemasına karşı ayrı bir ilgi duyuyorsanız mutlaka Umut filmini izlemelisiniz.