Gözetleme Kulesi

Belgesel estetiğini kurmacayla birleştirip çektiği ilk filmi 11e 10 Kala (2009)dan sonra filmleri beklenen bir yönetmen haline gelen Pelin Esmer, ikinci filmi Gözetleme Kulesinde belgesel estetiğinden çıkıp Özgür Ekenin estetik sinematografisinden güç alarak ensest ilişkilerden kürtaj yasağına, trafik kazalarından erkek egemen dünyaya kadar birçok soruna sosyolojik bir bakış atıyor.

Yeşim Ustaoğlunun Araf (2012)ıyla benzer sularda seyreden Gözetleme Kulesi ne yazık ki, dramatik yapısını Araf kadar güçlü kılamıyor. Araf, güçlü hikayesi ve gerçekçi analizlerini başarılı sinematografisiyle birleştirirken, Gözetleme Kulesi sanki görselliğine biraz fazla güveniyor. Hep karakterlerden bir kırılma anı bekliyoruz fakat o an bir türlü gerçekleşmiyor. Bir nevi başladıktan sonra ani iniş çıkışlarla bir süre seyreden fakat başladığı gibi biten bir filmle karşı karşıyayız. Suçluluk duygusunu gözetleme kulesinin içerisine kapatan Nihat, Seherin ölüme terkettiği çocuğunu kurtararak bir nevi kendi vicdanın da rahatlatmaya çalışıyor ve Seher ile çocuğunu kendi karısı ve çocuğu yerine koymaya başlıyor. Fakat finale doğru olan bol diyaloglu tartışma sahnesinde Pelin Esmer, bir nevi kadının safında yer almaya başlıyor ve Seher tarafından Nihatın üzerine doğru yüklenmeye başlıyor.

Bu kararın doğru ya da yanlış bir tercih olduğu elbette tartışmalı zira, bir anlık hatasının bedelini ömür boyu ödemiş, hala ödeyen ve ruhu gözetleme kulesinin içerisinde hapsolan Nihatı bir daha sorguya çekip suçlu durumuna düşürmeyi benim gibi doğru bulmayanların olacağını düşünüyorum. Kaldı ki yönetmenin bu tercihten sonra filmi Eee yani? kıvamında aniden bitirmesi tamamlanmamış bir hikaye hissi veriyor. Bu his yakın zamanda izlediğim Erdem Tepegözün Zerre (2012) sinin finalini çağrıştırıyor fakat Zerre, 80 dakikalık süresi içerisinde hikayesini anlatıyor ve daha fazla maceraya koşuşturmadan yerinde bitirme kararı alıyordu. Gözetleme Kulesi ise 100 dakikanın sonunda herhangi bir yere bağlanmıyor, dramatik çatı havada kalıyor ve görselliğin hikayeye fazla gelmesine neden oluyor.

Nilay Erdönmez ve Olgun Şimşekin oyunculuklarına gelirsek, Nilay Erdönmez başarılı ve yer yer cesur performansıyla akıllarda kalıcı bir yer ediniyor. Özellikle bu seneki kadın filmleri içerisinde Zerrenin Jale Arıkanı ve Şimdiki Zaman (2012)ın Sanem Ögesi ile beraber büyük umut vadeden yüzler arasına adını yazdırıyor. Olgun Şimşek ise Kavşak (2011) filmindeki Güven Kıraçın karakteriyle benzer bir suçluluk duygusu içerisinde bulunan karakterinin görevini tıpkı Güven Kıraç gibi sade ve abartısız bir şekilde yerine getiriyor. Menderes Samancılar ise En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu ödülüne layık görülen kısa rolüyle filmin oyunculuk gücüne katkı sağlıyor.

Yarım kalmış bir başarı hissiyatı veren Gözetleme Kulesi, her şeye rağmen minimalist sinemanın hatırlanacak örnekleri arasında kendisine yer ayırıyor. Bunu da büyük oranda Özgür Ekenin sinematografisinden ve oyunculuk gücünden alıyor.