The Humanity Bureau

Hakkında yakında yazılıp çizilir ama zayıf kurgusu sebebiyle sadece distopya türünü sevenlerin çerezlik niyetine izleyeceği bir tv filmi tadında olmuş.

Film bana açıkçası "The Strain" dizisinin son sezonundan araklama gibi geldi. Nükleer bir patlama sonrası dış dünyadan izole edilmiş bir bölgede komüniteyi yalan vaatlerle ümit vererek kendi amacına hizmet eden bir fasiliteye yönlendiren totaliter bir rejimin anlatılışı olarak... Tabii burada gri tonlu nükleer kış yerine Mad Max renklerinde bir çoraklık zemininde sunuluyor söz konusu kurgu.

Mad Max benzeri nükleer bir post-apokaliptik gelecekte geçiyor film, ancak burada hükümet kontrolü yitirmemiş yani kaos hakim değil; aksine radyoaktivite kaynaklı üretimsizliğin ve verimsizliğin yol açtığı kıtlıkla başa çıkabilmek için hükümet bir nüfus planlama programı işletiyor. Başrolümüzdeki kişi de bu programın talimatlarını yerine getiren bir ajan olan Noah Kross. Ancak ajanımızın da bilgisi dahilinde olmayan bu programın halktan ve küçük bir çemberdeki üst düzey yetkililer hariç herkesten saklanan gizli bir ajandası var.

~Buraya bir düzeltme notu giriyorum; söz konusu post-apokaliptik ortamın sebebi olarak filmin sinopsisinde küresel ısınma gösterilmiş ve filmin içinde de belirli belirsiz "doğayla uğraşırsan doğa sonunda seninle geri savaşır" benzeri tek bir cümle üzerinden buna işaret ediliyor ama bunun dışında su kaynaklarının Mad Max'teki gibi kirlenmiş olması, temiz-içilebilir su bulmanın zorluğu gibi noktalardan olayın daha ziyade radyoaktiviteden kaynaklandığı fikrine kapılmıştım. Bu benim hatam olarak burada dursun, ama filmin geri kalanı hakkındaki düşüncelerim değişmedi.

Program özetle, komünitede yaşayan her insanın kıtlığı tersine çevirebilmek için tükettiğinden fazla üretme sorumluluğu olduğunu deklare eden bir yasayı uyguluyor. Bu yasa kapsamında hareketleri (Big Brother tarafından) izlenen insanlar eğer belirli bir seviyenin altında verimsizlik sınırına ulaşırsa başrolümüzdeki ajan gibi bir müfettiş gönderilip kendilerine komüniteye yük oldukları ve hükümetin inşa ettiği New Eden (Yeni Cennet) isimli fasiliteye transfer edilecekleri bildiriliyor. Hükümet bu fasiliteyi yeni ve daha kaliteli standartlar sunan bir yaşam alanı olarak reklam etse de buraya transfer edilmesine karar verilen kişilerin verimsizler arasından seçilmesi ve kendilerine reddetmek gibi bir seçim hakkının sunulmaması, daha önce gönderilen kişilerden haber alınamaması gibi işkillendirici durumlar halkın açıkça hesap soramadığı ama şüpheyle gönülsüz yaklaştığı bir proje olduğunu gösteriyor.

Ajanımızın ne kadar süredir görev yaptığını bilmiyoruz, ancak küçük yaşta yetim kaldığını ve yetimhanede yetiştiğini biliyoruz. Yani yetimhaneden devlet elinde sadık bir zihniyetle yetişmiş ve bunca zaman görevini sorgulamadan ifa etmiş olabileceğini varsayabiliriz. Filmimizin başında ajanımız şehrin dışındaki tehlikeli bölge olarak adlandırılan muhtemelen insan gücü ve teknoloji yetersizliğinden güvenliği tam sağlanamayan ve nüfusun büyük çoğunluğunun yaşadığı kırsal alana doğru yola çıkıyor ve burada verimsiz olarak işaretlenmiş yaşlı bir adamın teftiş işlemlerini gerçekleştirip transferini onaylamak için bir yere uğruyor. Günlük rutini de diyebiliriz. Tabii bu seferki vakasında karşılaştığı kişi düşündüğünden ya da tahmin ettiğinden daha sert bir şekilde işbirliğini reddediyor ve hükümetin "gerçekte" ne yaptığını, sırrını bildiğini söyleyerek ajanımızı öldürmeye teşebbüs ediyor. Ajanımız bu durumla başa çıkıyor ve şehre dönüyor, ancak aklında anlamlandıramadığı sorularla. Üstü konumunda olan ve aynı zamanda arkadaşı diğer bir ajan Adam ile bu yaşlı adamın bahsettiği "gerçek" ve genel olarak insanların neden daha iyi yaşam standartları sunan Yeni Cennet'e gitmek konusunda isteksiz olduğuna dair kafa karışıklığını konuşuyor. Adam bu sırra vakıf olan biri ve Noah'ın bu konuları kurcalamasından rahatsız oluyor ve tabii takibe alıyor ertesinde.

Film de Noah'ın bu konuyu sorgulaması ve gerçeği ortaya çıkarması -gerçeği bilen ve ortaya çıkarmak isteyen hükümet içindeki paralel bir yapılanmadan (bu ifadeyi kullandım ya gam yemem artık) öğrenmesi-, tam bu gerçeği öğrendiği sırada yıllar önce terk ettiği oğlunun "verimsizlik" sebebiyle Yeni Cennet'e transfer edilmesi davasıyla ilgileniyor olması ve doğal olarak buna müsaade edemeyeceği için oğlunu ve oğlunun -üvey- annesini de alıp kaçışa başlaması, tabii bu esnada Noah'ın davranışlarından şüphelenen süpervizörü ve arkadaşı Adam'ın takipte olduğu için haberdar olması ile bunun bir kovalamacaya dönüşmesi üzerinden gelişiyor. Göreceğiniz üzere epey klişe. Kurgusunun zayıflığı da kilit olayların altyapısı olmadan pat diye verilmesinden kaynaklanıyor. Yani Noah'ın bu paralel yapılanma ile iletişime geçmeyi başarmasının hangi arada derede gerçekleştiği gibi kopukluklar var.

Sonlarına doğru ise nükleer felaketin radyoaktif kalıntılarının hükümetin iddia ettiği gibi hala sürmediği, fakat komüniteyi dış dünyadan izole tutabilmek için bunun saklandığı gibi olayın daha farklı bir yüzüyle tanıştırılıyoruz. Kanada'nın neredeyse hiç etkilenmediğini görüyoruz. Dış dünyanın tüm bu izolasyon durumuna nasıl müdahale etmemiş olduğu ya da radyoaktivitenin ülkenin iç kesimlerinde de sürüp sürmediği veya kıtlığın kontrollü ve bilinçli bir şekilde sürmesine müsaade edilip edilmediği ise tabii soru işaretleri. Ancak görünüşe göre komünite ile birlikte dünyanın geri kalanı da hükümetin uyguladığı sistematik katliam gerçeğini Noah'ın sınırdışına sızdırmayı başladığı çip-bellek sayesinde öğreniyor ve bu da hükümete karşı ülke içinde bir devrim hareketinin fitilini ateşliyor.