Ayna

Ayna; sinemanın kurgusal gücünün sınırlarının zorlandığı, gerçek zamanda ilerleyen film içinde bir film. Öyle ki; kırılma noktası diyebileceğimiz Minanın kamera ile göz göze gelme sahnesinden sonra seyircinin getirildiği ters köşe, kurgunun sinemadaki yerinin (tabi layıkıyla kullanılabilirse) ne kadar büyük olduğunu gösteriyor. Filmin ikinci yarısını diken üstünde izliyoruz, her ayrıntıda bu bir kurmaca mı yoksa gerçekten olay böyle mi ilerlemiş onun delilini arıyoruz. Halbuki Panahinin çekimlerini üç haftada tamamladığı bu filmin ikinci kısmı, ilkinden daha kurmaca.

Ayna ile yönetmenin ondan önce çektiği, ilk uzun metrajlı filmi olan Beyaz Balonun pek çok açıdan birbirine benzediğini söylemek mümkün. Ben bu benzerliği, yönetmenin Beyaz Balonla yakaladığı çizginin hakkını yeterince veremediğini düşünüp kurgusunu ve detayları biraz daha güçlendirerek yeniden çekmek istemesine yoruyorum. Beyaz Balonda Raziye Tahranın arka sokaklarını seyirciye tanıtırken, Aynada Mina ile büyük meydanları, şehrin merkezini görüyoruz.

Çocuk oyuncular için nasıl İran sinemasının alametifarikası diyebiliyorsak, gerçek zamanlı anlatım için de Panahinin alametifarikası diyebiliriz. Filmlerinde slogan atmayan, birbiri ile şakalaşmayan, hükümete karşı sözler söylemeyen hatta pek söz söylemeyen, vakur ve İranı olduğu gibi kabullenmiş ama belki bir mucize bekleyen kadınların ve çocukların hikayesini anlatan bu adam 20 yıl boyunca susmaya mahkum