Çocukluk

İzlediğim en iyi filmlerin listesini yaparken bu filmler arasında sıralama yapmakta hep çok zorlanmışımdır. Yaşıma ve o zamanki hislerime bağlı olarak hep bir lider filmim olsa da listenin devamını hiç yapamadım. Bu birincilik bir zamanlarMemento’nun idi. Daha sonraApocalypse Nowoldu. Kısa bir süre içinNo Country for Old Menliderliği ele almıştı. AncakJodaeiye Nader az Siminsayesinde o da yerinde fazla duramadı. Şimdi onu da tahtından eden yapımBoyhoodoldu.

Bu filmi şuan için izlediğim en iyi film yapmaya iten bir sürü neden var. Bunlardan ilki ise;gerçekçilik. İzlerken "Yönetmen neden bu filmi 12 yıla yaydı ve eş zamanlı olarak çekti?" diye sormalısınız kendinize. İşte cevabı benim bu filme bayılma nedenim. Büyüme üzerine bir sürü film çekilmiştir. Hatta bu konuyu ele alan son yıllarda Spectular Now ve Mud isimli iki başarılı yapım daha vardı. Ancak Boyhood sanki tüm bu filmlerin efendisi gibi şuan. Bir nevi ’Bölüm Sonu Canavarı’ diyebiliriz.

FilmdeGirişveSonuçyok. Zaten böyle bir film için en mantıklı tercih de bunların olmaması.Gelişme olarak başlıyor ve aynı şekilde sona eriyor. Büyümenin girişi, doğum ; sonucu ise ölümdür. Bunun dışındaki her şey büyümedir. Bu filmde zaten ufak bir çocuğun üniversiteye başlama dönemine kadar olan gelişmesini anlattığı için başladığı tonda sona eriyor. Gerçekçiliğini bu tercihle daha da perçinliyor.

Tüm bunların üzerine bir de yönetmenin filmi çekerken gişeden hiçbir beklentisinin olmaması filme yansıyınca ortaya fevkalade gerçekçi bir film çıkıyor. Çünkü seyirciye oynayan tek bir sahne dahi yok bu filmde.Eğer Fault in Our Stars’ın veya İncir Reçeli’nin salya sümük eşliğindeki o dram havasının yapmacıklığını fark edebiliyorsanız, işte bu filme bayılacaksınız. Sanki 12 yıllık bir çocukluk süreci hep kameraya alınmış ve daha sonra önemli kısımları birleştirilip film yapılmış gibi. Hatta gerçekçilik konusunda belgeseller ile yarışabilir.

Beni filmi bu kadar çok beğenmeye iten diğer neden ise yaşımdır. Üniversitem bitmek üzere ve ben hayata atılacağım. Böyle bir dönemde insanın aklında büyüme üzerine bir ton soru oluyor. Üstüne böyle bir film izleyince de etkileniyorsunuz işte... Bu çok kişisel bir neden olduğu için açıklaması zor.

Nedenlerden bir diğeri de yönetmenin büyüme konusunu işlerken bir yandan yetişkinlerin yetişkinliğini yada yeterliliğini mükemmel bir şekilde sorgulaması. Mason’ın da dediği gibi;"...aslında onun da kafası benimki kadar karışık.". Yada annesinin söylemiyle;"Sadece daha fazlası olur diye düşünmüştüm.". Gerçekten enfes replikler...

Bahsettiğim nedenler benim için o kadar ağır basıyor ki; yönetmenliği, oyunculuğu, yönetmenin replikler konusundaki ustalığını ve o muhteşem müzik seçimini övmeye pek fazla kelime ayırmıyorum.

Özetle, sinema artık öldü diyenlere tokat gibi bir film. Bu tokadın bağımsız bir yapımdan gelmesi ise ayrıca önemli bir detay.

İzlerken büyük keyif aldığım bir film oldu "Çocukluk". Uzun süresine rağmen hiç sıkılmadım. Linklater filmlerinin en önemli yönlerinden biri diyalogların sağlamlığı ve ayrıca hayat üzerine düşünen karakterler barındırması. Bu çıkarımı yapacak kadar yeterli filmini izledim mi bilmiyorum ama Bernie hariç izlediğim filmlerden (Before serisi + Tape) edindiğim fikir bu şimdilik.

Filmin 12 yıllık çekim süreci başlı başına takdir edilmesi gereken bir yanı ama tabii ki bu filmi tek başına başarılı kılan bir faktör değil. Yani harcanan emeğin niceliğinden ziyade niteliğini öne çıkarmak gerekiyor. Ben hem senaryo hem yönetmenlik yönünden filmi başarılı buldum.

Filmin sürükleyici olmadığı eleştirisine de katılmıyorum. Kişi üzerinde belki de en kalıcı etkileri bırakan bir evrenin birçok önemli dönüm noktasını izledik. Yaşadıklarımızla örtüşen yönler de vardı, Mason’u bizden farklı kılan noktalar da. Mason gibi fikir olarak olgunlaşma evresinde olan, sorgulayıcı hareket eden bir karakter izlemek güzeldi. Diyaloglarını, tecrübelerini izlemek ve hayat üzerine az da olsa kafa yormak ayrı bir keyifti. Sadece Mason’un yaşadıkları da değil üstelik, anne babasından da öğrenecekler var, hem yapılacaklar hususunda hem de yapılmamaya çalışılacaklar hususunda. Tabii ki öğrenmek amacıyla izlemedim bu filmi ama her film tıpkı romanlar gibi başkalarının hayatına misafir olmamızı dolayısıyla empati kurmamızı; "ben olsaydım ne yapardım, nasıl hareket ederdim, ne söylerdim"i düşünmemizi sağlar. Bu filmi de güzel kılan noktalardan biri bu. Hayatın akışına kapılmış giden bir karakter izlemiyoruz sadece, bunu değiştirmek için düşünen ve adım atmaya çalışan birini izliyoruz. Belki o da sürükleniyor ve bunu engelleyemiyor ama neden suda olduğunu anlamaya, sudan çıkmaya veya yönünü değiştirmeye çalışıyor. Bu esnada, kendisi gibi düşünen ve aynı frekansta olan insanlarla tanışıp bunu katlanabilir ya da keyifli kılmaya çalışıyor.

Velhasıl, Linklater’in Before Sunrise, Before Sunset, Tape filmlerinden sonra çok beğendiğim bir başka filmi oldu bu. Umarız bağımsız kimliğini sürdürür ve bizleri yeni başarılı filmleriyle mest etmeye devam eder.