Mükemmel Günler

"Sisifos'u mutlu hayal etmeliyiz."
Filmi izlerken Albert Camus'nun Tanrıların gazabına uğrayarak sonsuza değin bir kayayı dağın tepesine çıkarmak gibi anlamsız ve tekdüze bir işe mahkum edilmiş Sisifos'un trajedisine getirdiği yorum aklıma geldi. Hayat biz ne kadar çabalarsak çabalayalım hele de ekonomik olarak alt ve orta sınıf içerisindeysek tekdüze ve anlamsız işlerin kıskacında olmaktan öteye gidemiyor. Her gün bir kayayı o kayanın tekrar aşağı düşeceğini bile bile sırtlayıp dağın tepesine çıkarmak için uğraşıyoruz. Hirayama'nın hayatına uzaktan baktığımızda varlığından haberimiz bile olmayacak silik, çekingen, kendi halinde ve hiç kimseye dokunmadan gelip geçen birini görüyoruz. Herhalde yapılabilecek en kötü işi yapan -tuvalet temizliği-, günlük rutinlerin arasına sıkışmış ve en önemlisi yalnız bir insan o. Ancak dışarıdan bakıldığında ne kadar sıradan ve anlamsız bir hayatı olsa da hayatın anlamının her şeye rağmen yaşamak olduğunu bilen bir insan o. Bir ağacın gölgesinde oturmak, bir çocuk yetiştirir gibi özenle ve şefkatle çiçek yetiştirmek, güneş batarken yolda olmak, enfes müzikleri her gün sanki ilk kez dinlermiş gibi aynı heyecanla dinlemek, uyku ile mücadele ederek heyecanla bir kitabı okumak, bir daha yaşanmayacak olan ufacık bir anı fotoğraflamak gibi mikro anlamlar onu mutlu etmeye yetiyor. Kaderine küfredebilir, başkalarına haset duyabilir, neden böyle bir hayatı yaşıyorum diye mutsuzluk sarmalına girebilir veya bu hayatı yaşamaktansa intihar edebilir ancak o kendi küçük dünyasında kendi küçük zevkleriyle yaşamaktan memnun. Oldukça zengin olduğu belli olan kız kardeşinin ondan daha mutlu ve huzurlu bir hayatı olduğunu kim söyleyebilir ki. Wim Wenders bize Hirayama'yı mutlu hayal etmeliyiz diyor. Çünkü yaşamın tek anlamı yaşamın kendisidir ve o da ufacık anları mutlu kılmaktan ibarettir. Her şey daha iyi olabilir ancak hangi koşulda olursan ol gökyüzüne gülümseyerek bakmak yaşayarak kazanılabilecek bir meziyettir. Wim Wenders içinde bulunduğumuz "yorgunluk toplumu" çağının çok dışından sesleniyor bize. Bu çağın insanı için kabullenmesi oldukça zor bir yaşam biçimi Hirayama'nın yaşamı ancak ya biz de bu çağın sularına kapılıp gideceğiz ya da tatminsiz ve huzursuz bir hayatın içinde sıkışmışlık duygusuyla yaşayacağız. Üçüncü yol ise Hirayama'nın Sisifos gibi anlamsız görünse de yüreğini huzurla doldurmak için çabaladığı hayatı. Filmin sonunda ekranda beliren Japonca kelime ise adeta hem filmin hem de hayatın özeti gibi;
"Komerebi: Rüzgarda sallanan yaprakların yarattığı ışık ve gölgelerin kaynaşması ile oluşan parıltı; sadece bir kez o an için var olur."
İşte yaşamak da başı sonu olan bütünlüklü bir hikaye değildir, sadece bir kez o an için var olan anlardan ibarettir.

"...
Ona bir kitap vereceğim
Rahatını kaçırmak için
Bir öğrenegörsün aşkı
Ağacı o vakit seyredin.
..."

Her gün bir önceki günün benzeri rutin bir yaşantıya sahip olan tuvalet temizlikçisinin hayatı, ne kadar ilginç olabilir ve bu hikayeden ortaya nasıl bir film çıkabilir! Karşınızda Wim Wenders ve Perfect Days...

Hirayama'nın sade yaşantısı, kendisi için beklenmedik gelişmelerle birlikte hareketlenir. Beklenmedik bir misafir, çalışma düzenindeki değişiklik ve kendince kurduğu duygusal bağın sarsıldığını düşünmesi ile Hirayama'nın alışık olduğumuz tepkisiz sessiz karaterinin, duygusal geçişler yaşamasına şahit oluruz.
Hirayama, yaşadığı bu kırılma anlarına değin bir insandan daha çok Wenders'in "Der Himmel über Berlin"indeki meleklerden biri gibi diğer insanların içinde sessiz sakin hayatlarına olabildiğince dokunmadan geçip gidiyor.
İnsan, bir ağaç ile arkadaş olup, bir evsizi düzenli olarak selamlıyor ve hiç tanımadığı görmediği biri ile oyun oynarak iletişim kurabilecek kadar ince ve duygusal olabiliyorken öte yandan kardeşi ve babasını görmek istemeye bile gerek duymayacak bir yaradılışa sahip olabiliyor. Sevdiğiniz ama görüşmediğiniz biri ile birbirinizden haberdar olmadan aynı filmleri izliyor belki benzer sahnelerde duygulanıyor ve onun nasıl hissettiğini düşünüyorsunuz ama bunu birbirinizle paylaşamıyor olduğunuzu bir düşünün.z.

Filmde en sevdiğim şeye gelince; Hirayama, gün sonunda uykuya dalınca gün içinde karşılaştığı ve onu etkileyen bir anı, sanki rüyasında hala onunla uğraştığını hissettiren iç içe geçmiş görsellerin üst üste bindirilmesiyle ortaya çıkan planları oldukça etkileyici buldum.

Ve arabada çalmak için seçilen kaset ve parçalar da filmin seyir zevkini arttıran detaylardan birisiydi. Güne başladığınızda yola çıkarken dinleme listenizden en sevdiğiniz şarkıları seçip kulaklıktan dinlemeye başlamak suratınıza yayılan tebessüm ile mükemmel bir güne başlarken şükretmek gibi...