İnsanları Seyreden Güvercin Yorumları

Bir güvercin bir dala konup insanoğlunun anlamsız işlerini, yalnızlığını, trajikomik hallerini seyre dalsa nasıl olurdu bunu anlatıyor film. Geniş açılı lens ve sabit kamerayla da tam olarak bu bakışı vermiş yönetmen. Uzaktan birilerini sessizce müdahil olmadan izleme bakışı. Filmi izlerken biz de güvercin gibi uzaktan bir bakış atıyoruz birçok insanın hayatına ve o insanlardan birinin de kendimiz olabileceğimizi düşünüyoruz. Ne kadar da anlamsız ve tekdüze ne kadar da değersiz şeylerin değer gördüğü bir dünyada yaşadığımızı hatırlatıyor bize film. İnsanoğlunun acımasızlığının nereye kadar varabileceğini gösteriyor bazen. Bazen de günlük hayatın içinden trajikomik bir sahne sunuyor. Merkez bir öykü veya karakter sunmuyor bize, onun yerine farklı mekanlarda farklı insanları seyrediyoruz sadece. Yaşamda her şey anlamlıymış gibi bazen seyrettiğimiz insanların davranışlarına anlam vermeye çalışıyoruz. Finalde keşke güvercini de görseydik hatta gördüklerinden memnun olmayıp insanların olmadığı başka diyarlara göç ettmek için kanat çırparken bitseydi. Kim tahammül edebilir ki insanoğlunun saçmalıklarına?

Venedik Film Festivali’nde Altın Aslan ödülünü kazanmış 2014 İsveç yapımı Roy Andersson’un özgün, absürd ve kara komedi filmi. Roy Andersson’un Yaşayanlar Üçlemesinin son filmi. Film, Pieter Bruegel’in "The Hunters in the Snow" isimli tablosundan esinlenilmiş. Film çok sayıda sıradan hayatın anlamsızlığını, saçmalığını irdeleyen ve birbirinden bağımsız gözüken kısa hikayelerden oluşuyor.

Filmdeki her şey (eşyalar, duvarlar) donuk. Filmdeki insanların yüzü bile bembeyaz. Herkes mutsuz. Filmin ana karakterleri diyebileceğimiz iki satıcı bile devamlı olarak eğlensinler diye insanlara yardım etmek istediklerini söylemelerine rağmen kendileri borç içindeler ve mutsuzlar. Andersson filmde olayları tek bir perspektiften sabit bir şekilde çekmeyi tercih etmesi de o atmosferi oluşturmasına katkıda bulunmuş.

Filmin isminde geçen güvercin hem filmin açılış (gerçek olarak) hem de kapanış sahnesinde (varlığı ima edilerek) görülüyor. Filmin açılış sahnesinde müzede doldurulmuş hayvan olarak görülürken, kapanışında ise ekran dışında Çarşamba sabahı otobüs durağında bekleyen insanların bakmasıyla varlığı anlaşılıyor. Bana göre filmdeki güvercin yönetmenin kendisi.

Filmin bir sahnesinde insanlar, Boliden firması tarafından yapılmış (ki filmde açıkça görülmektedir) bakırdan büyük bir silindirin içerisine sokuluyorlar. Boliden, madencilik ve döküm fabrikası olup, 1980’li yıllarda Şili’ye tonlarca ergimiş artık ve hurda satmış bir İsveç firmasıdır. Atıkların döküldüğü alanlarda oynayan çocuklar dahil olmak üzere yüzlerce insanın zehirlenmesine neden olduğu gerekçesiyle hakkında dava açılmıştır.

Son olarak belki merak edenler olmuştur. Filmdeki satıcılardan Jonathan’ın filmin bir sahnesinde devamlı olarak dinlediği şarkı Alf Pröysen’in Lille Vackre Anna şarkısıdır. Filmde birçok defa duyulan askeri marş ise The Battle Hymn of the Republic’in melodisini kullanmaktadır.