Aşktan da Üstün

Filme siyasal yönden de bakmak lazım diye düşünüyorum. Hollywood zamanında nasıl Ruslara ve sosyalizme giydirdiyse, 40'lı yıllara ait bu filmde de giydirmek için Alman milliyetçiliğini seçmiş. Nazilerin savunulacak bir yanı yok tabi. Burada dikkat edilmesi gereken husus Hollywood'un en orjinal eserlerini verdiği 40'lar sinemasında bile propaganda zihniyetinin var olduğudur. Notorious gibi Casablanca'da da bu propagandadan serpiştirmeler görebilirsiniz.

Maalesef bu propagandalar günümüzde "Sanki biz olsak böyle yapmaz mıydık?" , "Adamlar tabii ki kendilerini övecek." veya "Hiçbir şey üretmeden bunları yapanları eleştirmemek gerek." tarzında karşılık buluyorlar. Bu karşılıklar hangi zihniyete dayanıyor bilmiyorum. Tek söyleyebileceğim sinemanın bir sanat olduğunun unutulmaması gerektiğidir. Bu sanata karıştırılan her türlü propaganda eleştirilmelidir.

Filmin ise en güzel yanı ustanın kamera cambazlıkları bence. Altı üstü bir zoom efekti bu kadar mı iyi kullanılır?

Goethenin, edebi anlatı sanatlarında kusursuzluğun nirengi noktası olarak izhar ettiği, ölçülülük prensibine yaslanan Denge Kuramının teorik dayanaklarını Sinema sanatı üzerinden savunmak amacıyla, film tarihi içerisinden cımbızla seçip örnek bir vaka analizinde teste tabi tutarak çözümleyebileceğimiz en elverişli ve görkemli eser Hitchcockun Notoriousu olmalıdır. Filmin görsel tarzının öznelliği üzerinden yönetmene yapılan sitayişler ziyadesi ile yersiz ve mana yoksunudur. Bunun sebeb-i hikmeti ise, kişisel öznelliğin ötesine ulaşılması sonucu, veri olarak alınan senaryonun izlediğimizden daha üstün bir sanatsal formda ve yetkinlik düzeyinde asla şekle sokulamayacağı gerçeğidir. Tıpkı Shakespearein insan zihnini keşfetmenin ötesinde, ihtira ederek kamusallaştırması gibi, Hitchcockda, - kendisini değerli kılan gizemi ifşa etmek pahasına ifade edersek didaktisizmin zıt kutbuna yerleşmiş, tümüyle yararsız, gereksiz olan, saf ve katışıksız sanatın imgesinin algılanabilirliğini, eğitimli elitlerin tahakkümünden kurtararak, bilet alacak kadar parası olan herkesin kavrayabileceği ve içselleştirebileceği bir biçime kavuşturmuştur. Yeni ve devrimsel olan, artık her şeyin anlatılabileceği, zihinsel kapasiteden bağışık olarak aktarılabileceği ve paylaşılabileceği bir ortamın, platformun mümkün olduğunun kanıtlanmasıdır.